Manet van Montfrans studeerde Romaanse talen (Frans en Spaans) aan de Universiteit van Amsterdam, waar zij het kandidaats- en doctoraalexamen cum laude behaalde. In 1968-1969 studeerde zij aan de Universiteit van Nancy. Tussen 1972 en 1976 woonde zij met haar gezin in Kenia. Van 1982-1986 was zij docent Franse Letterkunde bij de Centrale Opleiding Middelbare Akten (COCMA) in Utrecht, en van 1986-2009 universitair docent (associate professor) Europese en Franse Letter- en Cultuurkunde bij de Opleiding Europese studies van de Universiteit van Amsterdam. Van 2009 tot 2019 was zij als gastonderzoeker verbonden aan de leerstoelgroep Moderne Europese Letterkunde.
Van 1982-1998 recenseerde zij voor NRC Handelsblad (Zuid-)Afrikaanse en Franse literatuur; in 1999 promoveerde zij cum laude aan de VU op een letterkundig proefschrift, getiteld Georges Perec. La Contrainte du réel. Als hoofdredacteur van de Franse Bibliotheek (Uitg. G.A. van Oorschot) superviseerde zij een dertigtal vertalingen van hedendaagse Franse fictie. Van 2007 tot 2017 was zij voorzitter van de Stichting van Romanisten aan Nederlandse Universiteiten. Sinds 2001 is zij bestuurslid van de Marcel Proust Vereniging, redacteur van het tweetalige tijdschrift Marcel Proust aujourd’hui en van het Marcel Proust Bulletin. Sinds 2022 werkt zij aan de bezorging van het verzameld werk van Perec bij De Arbeiderspers.
In 2003 verscheen van haar de monografie Georges Perec, een gebruiksaanwijzing (De Arbeiderspers), en in 2007 Het Rijksmuseum voor Volkenkunde, een droom/ The Dutch Museum for Ethnology, a dream (co-auteur Madeleine Maaskant, Opera P.-Pers). Zij houdt lezingen en publiceert in Frankrijk en in Nederland over Perec en Proust, en over hedendaagse Franse auteurs als Bergounioux, Bon, Bertina, Darrieussecq, Deville, Ferrari, Lafon, Mauvignier, Michon, Modiano, (Jean) Rolin, Rouaud, Roubaud, Simon. In 2014 maakte zij uit haar artikelen een selectie voor een verzameling essays onder de titel Steltlopen door de tijd. Over geheugen en geschiedenis in de moderne Franse literatuur (Uitg. G.A. van Oorschot). In oktober 2019 verscheen bij De Arbeiderspers een herziene en uitgebreide uitgave van Georges Perec, een gebruiksaanwijzing. Sinds 2021 is zij als acquirerend redacteur verbonden aan de Nederlandse Boekengids. In 2023 schreef zij de nawoorden bij een heruitgave van Ruimten rondom (Espèces d’espaces) in een vertaling van Rokus Hofstede, en bij een vertaling door Edu Borger van “53 Jours” (“53 dagen”). In april 2025 verschijnt eveneens bij De Arbeiderspers van Perec Ellis Island. Verhalen over ontheemding en hoop (Récits d’Ellis island. Histoires d’errance et d’espoir) met nawoord, in een vertaling van Rokus Hofstede, in juni 2025 De dingen (Les choses) met nawoord in herziene vertaling van Edu Borger.
Links:
- Marcel Proust Vereniging
- Platform Frans
- Brill.com
- Uitgeverij Van Oorschot
- Singel Uitgeverijen
- De Nederlandse Boekengids
- Relief
Onderzoek
Het onderzoek van Manet van Montfrans is literair-historisch van aard en heeft tevens een sterk narratologische component . Zij is specialiste op het gebied van het werk van Georges Perec; haar dissertatie handelt over autobiografie en vormdwang in het proza van Perec; haar huidige onderzoek betreft andere deelaspecten van dit werk zoals de intertekstuele dimensie (Barthes, Calvino, Cayrol, Proust) en de receptie van Perec in Nederland. Zij is bezorger van de vanaf 2023 nog te verschijnen vertalingen van zijn werk bij De Arbeiders Pers. In het verlengde van haar Perec-onderzoek liggen haar publicaties over Patrick Modiano die wat thematiek betreft verwant is met Perec. Door de rol die de Tweede Wereldoorlog in het werk van deze beide Joodse auteurs speelt, heeft zij zich ook verdiept in de geschiedenis van en de literatuur over de Jodenvervolgingen.
De Franse literatuur na 1980 is een ander interessegebied, in het bijzonder de zogeheten ‘récits de filiation’, die de verdwijning beschrijven van traditionele gemeenschappen op het Franse platteland en in de oude industriestreken, ten gevolge van demografische en technologische ontwikkelingen na de Eerste en de Tweede Wereldoorlog (Bergounioux, Bon, Jourde, Lafon, Michon and Rouaud). In een vervolg hierop schrijft zij een aantal artikelen over ‘De literaire verbeelding van de natuur in het afgelopen decennium’.
Door haar werk als bestuurslid van de Marcel Proust Vereniging en redactiewerk voor de twee tijdschriften (Marcel Proust Aujourd’hui en Bulletin) die door de Vereniging worden uitgegeven, is Proust een steeds terugkerende referentie in haar artikelen.
In alle interessegebieden staat de relatie tussen geheugen en geschiedenis centraal.
Publicaties en lezingen 2018-2023:
- ‘La grande peur dans la montagne de Ramuz. Heidi réécrit par Cormac McCarthy ‘, Lezing Alliance française Zutphen, 29 maart 2018.
- Le juste et l’injuste. A propos de l’Article 353 du code pénal de Tanguy Viel. Lezing Alliance française Zutphen, 28 maart 2019.
- Herziene en geactualiseerde heruitgave Georges Perec, een gebruiksaanwijzing, De Arbeiderspers, september 2019.
- Bulletin Marcel Proust Vereniging nummer 9 (red.), Amsterdam, De Boekdrukker, november 2019.
- Artikel Tussen portret en zelfportret. Marie Darrieussecq over Paula Modersohn-Becker, Armada/De Nederlandse Boekengids, februari/maart 2020, 11-13.
- ‘Des châteaux qui brûlent (2017) d’ Arno Bertina. Lezing Alliance française Zutphen, 4 juni 2020.
- Redactie Marcel Proust Aujourd’hui, Proust et le rire (red.), Brill/Rodopi, 2020, 221 p.
- Bespreking: Luc Fraisse, Philippe Blay, éds., Marcel Proust et Reynaldo Hahn. Une création à quatre mains’, Marcel Proust Aujourd’hui, no 16, 2020, 200-205. Marcel Proust Aujourd’hui 2020 – Marcel Proust Vereniging
- Hoofdstuk ‘Vie de Paula Modersohn Becker by Marie Darrieussecq: between Portrait and Selfportrait’. Transnational Perspectives on Artists’ Lives, 19th-21st centuries, Palgrave/Mac Millan, October 2020, 203-218.
- Bespreking Raoul Delemazure, ‘ La vie dans les mots des autres, Le geste intertextuel dans l’oeuvre de Georges Perec’, Relief, vol. 14, no 1, zomer 2020. https://doi.org/10.18352/relief.1078.(revue-relief.org)
- Lezing Design Academy Eindhoven, Georges Perec. Uncovering the Infraordinary, 22 september 2020.
- Bespreking: Nicolaas van der Toorn, Le Jeu de l’ambiguïté et du mot. Ambiguïté intentionnelle et Jeu de mots chez Apollinaire, Prévert, Tournier et Beckett (Brill/Rodopi), 2020, Relief, vol. 14, no 2, winter 2020.
https://doi.org/10.18352/relief.1100 - Redactie: Marcel Proust Aujourd’hui, no 16. ‘Proust et le rire’ (éd.), Leyde, Brill, 2020, 221 p. Proust et le rire | Brill
- Bespreking: Ph. Blay, J.-Chr. Branger et Luc Fraisse, Marcel Proust et Reynaldo Hahn. Une création à quatre mains, Marcel Proust Aujourd’hui, no 16, ‘Proust et le rire’, Leyde, Brill, 2020, 200-205.
- Bespreking : Bulletin d’informations proustiennes, no 48, Paris Item, 2018, in Marcel Proust Aujourd’hui, no 16, ‘Proust et le rire’, Leyde, Brill, 2020, 217-221.
- Bespreking : ‘Proust in Venetië: Wankele stap op onzekere grond’, De Nederlandse Boekengids, april-mei 2021#2, 31-33.Het Venetië van Proust: wankele stappen op onzekere grond | Manet van Montfrans | de Nederlandse Boekengids.
- Artikel : ‘Filiations perecquiennes néerlandaises. Rudy Kousbroek et Georges Perec : affinités électives’, Cahiers Georges Perec, no 14, Le Castor Astral/Les Venterniers , 2021, 353-365.
- ‘Verdier: un lieu, un projet, un parcours’. Entretien avec Colette Olive, éditrice de Verdier, Relief vol. 15, n0 1, 2021, p. 176-184. doi.org/10.51777/relief10872
2020 Éditions Verdier : un lieu, un projet, un trajet collectif (revue-relief.org) - Redactie: Bulletin Marcel Proust Vereniging nr 10, november 2021. MPV_bulletin10_2021.pdf (marcelproust.nl)
- Bespreking: ‘Soixante-quinze feuillets: de kiemcellen van de Recherche’, Bulletin Marcel Proust Vereniging nr 10, 2021, 51-57. MPV_bulletin10_2021.pdf (marcelproust.nl)
- Lezing: Over 204, rue Saint-Maur Paris Xe. autobiographie d’un immeuble, van Ruth Zylberman, Zutphen, Alliance française, 31 maart 2022.
- Redactie: Marcel Proust Aujourd’hui, no 17, Proust et la musique | Brill, 2022, 22. p.
- Bespreking : Bulletin d’informations proustiennes, no 50, Paris Item, 2020, in Marcel Proust Aujourd’hui, no 17, Proust et la musique | Brill, november 2022, 229-234.
- Artikel: Reynaldo Hahn en sourdine. Echos d’Esther dans la Recherche, Marcel Proust Aujourd’hui, no 17, ‘Proust et la musique | Brill 2022, 3-20.
- Bespreking : Edward Bizub, Faux pas sur les pavés. Proust controversé suivi de Beckett et Quignard à contrepied, Classiques Garnier, 2020, in Marcel Proust Aujourd’hui, no 17, Proust et la musique | Brill, 2022, 206-215.
- Podcast 18/11/2023: Eindeloos fascinerend: de wereld van Marcel Proust – NRC met Michel Krielaars en Yannick Dangre
- Lezing Illustere School Amsterdam (14 oktober 2022) en Studium generale Leiden (3 november 2022): ‘Het bijbelverhaal Esther in de Recherche’. Marcel Proust_005 (leidenuniv.nl)
- Signalementen. ‘Rentrée littéraire, herfst 2022’. Met Marjolein Corjanus, De Nederlandse Boekengids, nr 6, 1 november 2022. Marjolein Corjanus & Manet van Montfrans | de Nederlandse Boekengids.
- Bespreking: ‘Lieux van Perec. Geheugenoefeningen van een stadswandelaar’, De Nederlandse Boekengids, nr 6, november 2022, 23-26. Manet van Montfrans | De geheugenoefeningen van Perec | de Nederlandse Boekengids
- ‘De Parijse plaatsen van Georges Perec’, gesprek met Annelies Schulte Nordholt, Amsterdam, Pintohuis, 25 november 2022.
- Lezing Alliance française Zutphen: Hélène Gaudy, Un monde sans rivage, 23 maart 2023.
- Signalementen. Rentrée d’hiver 2023 dNBG 2023#2. Marjolein Corjanus & Manet van Montfrans | de Nederlandse Boekengids.
- Signalementen. 2023 dNBG 2023#2, De ‘rentrée d’Hiver’ – een update | de Nederlandse Boekengids | de Nederlandse Boekengids
- Bespreking: ‘Les travaux et les jours’, Pierre Bergounioux, Carnet de notes 2016-2020 (Verdier 2006-2020), RELIEF – Revue électronique de littérature française, vol. 17, no 1, 2023, p. 177-182. RELIEF – REVUE ÉLECTRONIQUE DE LITTÉRATURE FRANÇAISE (revue-relief.org) doi.org/10.51777/relief17716.
- Nawoord ‘Terug naar Timboektoe’, bij Georges Perec, “53 dagen“, vertaling van “53 jours” door Edu Borger, De Arbeiderspers (singeluitgeverijen.nl), oktober 2023.
- Nawoord ‘Veroveringen van de ruimte’, bij Georges Perec, Ruimten rondom, vertaling van Espèces d’espaces door Rokus Hofstede, De Arbeiderspers (singeluitgeverijen.nl), oktober 2023.
- Signalementen. herfst 2023 dNBG 2023#5
Rentrée littéraire | Marjolein Corjanus en Manet van Montfrans | de Nederlandse Boekengids - Redactie: Bulletin nr 11, november 2023. Bulletin 2023 – Marcel Proust Vereniging
- ‘Een tochtje per automobiel: een favoriet fragment’, Bulletin Marcel Proust Vereniging nr 11, 2023, 50-56. Bulletin 2023 – Marcel Proust Vereniging
- Bespreking: Pierre Birnbaum, Marcel Proust. L’adieu au monde juif (Seuil, 2022), Bulletin Marcel Proust Vereniging nr 11, 2023, 87-92. Bulletin 2023 – Marcel Proust Vereniging
- Gesprek met Rokus Hofstede : Georges Perec ethnographe, Colloque Les Lieux de Georges Perec, Leiden Universiteit, 25-27 januari 2024.
- Signalementen, Rentrée d’hiver 2024, dNBG 2024#3 Marjolein Corjanus en Manet van Montfrans | de Nederlandse Boekengids
- Lezing Alliance française Zutphen: Mohamed Mbougar Sarr, La plus secrète mémoire des hommes, 21 maart 2023.
- Redactie: Marcel Proust Aujourd’hui, no 18, La réception de Proust à l’étranger | Brill, mei 2024.
- Bespreking : Bulletin d’informations proustiennes, no 52, Paris Item, 2023, in Marcel Proust Aujourd’hui,no 18, La réception de Proust à l’étranger | Brill, 2024.